ଆମେରିକା-ଚୀନ୍ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ଆରବ ନିଷ୍ପତ୍ତି ‘ଆମେ ଆମେରିକା ସହିତ ଅଛୁ’, ଚୀନ୍ ଛାନିଆଁ

ୟୁଏଇ-ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଶାନ୍ତିଚୁକ୍ତି ଯୋଗୁଁ କିଏ ଅଧିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି ? ଏହାର ଉତ୍ତର ଇରାନ କିମ୍ବା ତୁର୍କୀ ନୁହେଁ, କେବଳ ଚୀନ୍ । ନିକଟରେ ହୋଇଥିବା ଏସସିଏମପି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଚୀନ୍‌ର ପୂର୍ବତନ କୂଟନୀତିଜ୍ଞ ହୁଆ ଲିମିଙ୍ଗ ବିଶ୍ୱାସ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଦୁଇ ଶତ୍ରୁ ମଧ୍ୟରେ ଶାନ୍ତିଚୁକ୍ତି କରି ଆମେରିକା ଇରାନକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଛି । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ନିକଟରେ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଖବର ଆସିଥିଲା ​​ଯେ ଇରାନ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ୨୫ବର୍ଷ ପାଇଁ ୪୦୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଚୁକ୍ତି ହେବ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଇରାନର ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସ୍ୱାର୍ଥକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇ ଆମେରିକା ଚୀନ୍‌ର ସମସ୍ତ ଯୋଜନାକୁ ମଧ୍ୟ ଧ୍ୱଂସ କରିଦେଇଛି ।

ପୂର୍ବତନ କୂଟନୀତିଜ୍ଞ ହୁଆ ଲିମିଙ୍ଗ ବୁଝିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେରିକା ବର୍ତ୍ତମାନ ଆରବ ପ୍ରତିପକ୍ଷଙ୍କୁ ନେଇ ଚୀନ୍‌କୁ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳରୁ ବାହାର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଏହି ସମୟରେ, ୟୁଏଇ-ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଶାନ୍ତିଚୁକ୍ତି ପ୍ରମାଣ କରିଛି ଯେ ଆମେରିକା-ସାଉଦି ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ବଢ଼ିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆ ଉପରେ ଆମେରିକାର ବିପୁଳ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ରହିଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହା ଚୀନ୍ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ପାଲଟିଛି ।

ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ବଢ଼ାଇବାକୁ ଚୀନ୍ ତୁର୍କୀ, ଇରାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ଥାନ ଭଳି ଦେଶର ସହାୟତା ନେଉଛି । ଇରାନ ସହିତ ୪୦୦ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଚୁକ୍ତିନାମାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଯେ ଏହା ଇରାନ ଉପରେ ନିଜର ଦୃଢ଼ତାକୁ ଦୃଢ଼ କରି ହିଜ୍‌ବୁଲ ଏବଂ ହୁତି ଭଳି “ରଣନୀତିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପତ୍ତି”ର ଲାଭ ଉଠାଇ ପାରିବ । ତଥାପି, ଯେପରି ଇସ୍ରାଏଲ ଏବଂ ଆରବ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ସୁଦୃଢ଼ ହେଉଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ରଣନୀତିକ ଭାଗିଦାରୀ ବିକାଶ ହେଉଛି, ଏହା ଇରାନ-ଚୀନ୍‌କୁ ଚିନ୍ତାରେ ପକାଇଛି । ସେମାନେ ଭୟ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତି ପରେ ଇରାନ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହେବ, ଯାହା ଚୀନ୍‌ର ସ୍ୱାର୍ଥ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସାଂଘାତିକ ପ୍ରମାଣିତ ହେବ ।

ଟ୍ରମ୍ପ ପ୍ରଶାସନର ଚୀନ୍ ବିରୋଧୀ ଅଭିଯାନର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଆମେରିକା କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଆମେରିକା-ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବାଛିବା ପାଇଁ ନିଜ ସାଥୀଙ୍କୁ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ କରୁଛି । ଆମେରିକା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ରିଟେନ, ବ୍ରାଜିଲ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ଭଳି ଦେଶ ଉପରେ ସମାନ କୌଶଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିଛି । ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକାର ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ମାଇକେଲ ପୋମ୍ପିଓ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଇସ୍ରାଏଲ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ନିଜ ଦେଶରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଚୀନ୍‌ର ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ତୁରନ୍ତ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲା । ସମ୍ପ୍ରତି ଖବର ଅନୁଯାୟୀ, ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଚୀନ୍‌ର ହୁଆୱେଇ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି ।

ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମେରିକା ଏବଂ ଚୀନ୍‌ର ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟ ଆରବ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଆମେରିକା-ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବାଛିବାକୁ ଆମେରିକା ସେମାନଙ୍କୁ କହୁଛି । ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି ହେଉଛି ଏକ ସୂଚକ ଯେ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଆମେରିକା ସପକ୍ଷରେ ଯିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି । ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ତୈଳ ଆବଶ୍ୟକତାର ପ୍ରାୟ ୬୦ ପ୍ରତିଶତ ଚୀନ୍‌କୁ ରପ୍ତାନି କରନ୍ତି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମେରିକା ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇ ସହଜରେ ଚୀନ୍ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ ।

ଆରବ ଦେଶ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲର ନିକଟ ହେବା କେବଳ ଚୀନ୍ ପାଇଁ ରଣନୀତିକ କ୍ଷତି ନୁହେଁ, ବରଂ ପ୍ରମୁଖ ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷତି ମଧ୍ୟ କରିଛି । ଇସ୍ରାଏଲ ସହିତ ଚୁକ୍ତି ପରେ ୟୁଏଇର ନିବେଶକମାନେ ଚୀନ୍ ଅପେକ୍ଷା ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପରେ ନିବେଶ କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରିବେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଏଥିସହ ଚୀନ୍‌ର ବିଆରଆଇ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ଅସୁବିଧା ହୋଇପାରେ । ୟୁଏଇ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଆରଆଇର ଅଂଶବିଶେଷ ରହିଛି । ଚୀନ୍‌ ଏହି ଭାଗରେ ୟୁଏଇ, ଓମାନ ଏବଂ ସାଉଦି ଆରବ ମଧ୍ୟରେ ପରିବହନ ଲିଙ୍କ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ତଥାପି, ନୂତନ ସମୀକରଣ ମଧ୍ୟରେ ଚୀନ୍ ଏହା କରିବା କଷ୍ଟକର ହେବ ।

ଚୀନ୍ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପାକିସ୍ତାନ, ତୁର୍କୀ ଏବଂ ଇରାନ ସହ ଏକ ମେଣ୍ଟ ଗଠନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେରିକା ସମର୍ଥିତ ୟୁଏଇ-ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି ପରେ ୟୁଏଇ, ସାଉଦି ଆରବ, ବହାରିନ, ଓମାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲର ଏକ ବୃହତ ତଥା ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମିଳିତ ମଞ୍ଚ ଚୀନ୍‌ର ଯୋଜନାଉପରେ ପାଣି ପକାଇ ଦେଇଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ଚୀନ୍ ଯିବା ରାସ୍ତା କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ହେବ ।

Leave a Reply

Your email address will not be published.